Zbiory Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie

Album zdjęć i odznak legionowych

Historia i zasób

Archiwum Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie gromadzi zbiory dokumentów tworzących w sumie ponad 200 kolekcji. Są to w większości spuścizny osobowe znanych polityków i działaczy okresu międzywojennego oraz przedstawicieli powojennej emigracji polskiej w Wielkiej Brytanii. Osobną pozycję stanowi Archiwum Adiutantury Generalnej Naczelnego Dowództwa 1918-1922 w mikrofilmach i odbitkach, stanowiące ważne źródło do badań nad Wojną Polsko-Bolszewicką i pierwszymi latami niepodległości.

Zbiór archiwalny narastał stopniowo od momentu założenia Instytutu w Londynie 1947 roku. Zasadniczy jego zrąb stanowią dokumenty wywiezione z Polski przed wojną, dotyczące głównie czasu walk o wolność, historii Legionów i okresu niepodległości, w tym wiele dokumentów związanych z Józefem Piłsudskim, które złożyły się na jego obszerną kolekcję. Ta część zbiorów uzupełniona została materiałami wielu Polaków, którzy po wojnie zamieszkali w Wielkiej Brytanii i na przestrzeni lat przekazywali swe osobiste zbiory archiwalne Instytutowi. Wśród tych zasobów odnaleźć można nie tylko dokumenty osobiste, lecz również relacje historyczne, fotografie i korespondencję.

Opracowanie archiwalne (katalogi)

Większość zasobu została opracowana na poziomie zespołu archiwalnego zgodnie z polskim i światowymi standardami opisu archiwalnego. Katalogi zostały włączone do baz danych SEZAM i IZA dostępnych na stronach Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych (NDAP) pod numerem inwentarzowym 709 (nazwa: Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie).

Najważniejsze kolekcje i zespoły

W zasobie archiwalnym odrębne całości stanowią:

Archiwum Fotografii

Zbiór, poszerzany stale dzięki darom, zawiera obecnie około 10 tysięcy zdjęć dokumentujących głównie okres legionowy i międzywojenny. Jest tu również kilka albumów ukazujących czas II wojny światowej (np. szlak wojenny żołnierzy II Korpusu, wojska pod Monte Cassino) i okres emigracyjny w Londynie, w tym przede wszystkim uroczystości w Instytucie Józefa Piłsudskiego oraz Polskim Ośrodku Społeczno – Kulturalnym.

Dokumentacja Aktowa

Do najobszerniejszych należą m.in. spuścizny generała Biegańskiego, Barbary Mękarskiej-Kozłowskiej, Tadeusza i Wandy Pełczyńskich oraz rodziny Święcickich. Kolekcją szczególnie cenną i często wykorzystywaną w badaniach naukowych, jest najobszerniejszy, mieszczący się w kilkunastu pudłach archiwalnych, zbiór dokumentów Stefana Mayera, członka wywiadu polskiego w czasie II Wojny Światowej.

Archiwum Map

Zbiorem podstawowym jest w nim komplet przedwojennych map sztabowych ukazujący w poszczególnych arkuszach teren całego terytorium Polski w granicach sprzed 1939 roku w skali 1:100 000. Mapy te udostępniane są odwiedzającym Instytut, istnieje także możliwość zakupu kopii wybranych arkuszy. W darze od Tadeusza Pawłowicza z Ameryki, Instytut otrzymał cenny zbiór 50-ciu historycznych map Polski i Europy z okresu od XVI do XVIII wieku, które częściowo wyeksponowane zostały w salach Instytutu.

Przechowywanie i udostępnianie zasobu

Dzięki użyciu nowych technik archiwalnych, najstarsze fotografie zabezpieczane s w specjalnych foliach bezkwasowych, które zapewnią ich trwałą konserwację na wiele lat. Postępuje również proces digitalizacji, który umożliwi udostępnienie zasobu w Internecie.

Archiwum Instytutu mieści się w odrębnym pomieszczeniu przystosowanym specjalnie na jego potrzeby. Zbiory uporządkowane zostały na ruchomych regałach kompaktowych, zadbano też o stałą temperaturę wnętrza oraz odpowiednio niski poziom wilgoci.

Dzięki regularnej pomocy profesjonalnych archiwistów oddelegowywanych rok rocznie przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych (NDAP) do pracy w Instytucie Piłsudskiego, zasób jest stale opracowywany tak, by mógł osiągnąć uniwersalne standardy obowiązujące w archiwistyce polskiej.